Ένας από τους συχνότερους τραυματισμούς του αντίχειρα είναι η ρήξη του ωλένιου μετακαρποφαλαγγικού συνδέσμου. Ανατομικοί και λειτουργικοί παράγοντες κάνουν την ωλένια επιφάνεια του αντίχειρα πιο ευάλωτη, χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει πως και στην κερκιδική πλευρά δεν ενσκήπτουν αντίστοιχες καταστάσεις. Στη σύγχρονη ορθοπεδική, νονός της συγκεκριμένης πάθησης έγινε ο Σκώτος ορθοπεδικός χειρουργός C. S. Campbell το 1955. Ο Campbell βαφτίζει τη νόσο Gamekeeper’s thumb από τη συχνότητα παρατήρησης του τραυματισμού στο συγκεκριμένο επάγγελμα.
Οι Gamekeepers (μια άτυπη μετάφραση θα μπορούσε να είναι φύλακες περιοχής του κυνηγιού) ήταν ακόλουθοι των λόρδων που βοηθούσαν στις διαδικασίες του κυνηγιού. Συνήθως αιτία της χαλάρωσης των συνδέσμων ήταν ο τρόπος που θανάτωναν τα ζώα του κυνηγιού με τα χέρια τους. Έτσι μακροχρόνια ο ωλένιος σύνδεσμος χαλάρωνε, με αποτέλεσμα να παρατηρείται ρήξη και άρα αστάθεια στη συγκεκριμένη κατεύθυνση της άρθρωσης.
Λίγη….Ανατομία
O ωλένιος μετακαρποφαλαγγικός σύνδεσμος (ulnar collateral ligament) αποτελείται από δύο μοίρες την κύρια (proper) και την επικουρική (accessory). Η κατεύθυνση των ινών του είναι λοξή προς τα άπω και έξω, από την κεφαλή του μετακαρπίου προς τη φάλαγγα του αντίχειρα και το σησαμοειδές οστό. Οι ίνες του συμφύονται με τις απονευρώσεις του παλαμιαίου συνδέσμου, του ραχιαίου καθώς και με την απονεύρωση του προσαγωγού του αντίχειρα. Στην κάμψη του αντίχειρα στρεσάρεται κυρίως ο κύριος σύνδεσμος ενώ στην έκταση ο επικουρικός.
Stener Lesion
Οι ανάγκες των τραυματισμών λόγω σκι στο άνω άκρο, δημιούργησε την ανάγκη στη Σουηδία για εξειδίκευση γύρω από τη χειρουργική της άκρας χείρας. Ο Moberg νιώθοντας αυτό το κενό, γράφει το 1948 το βιβλίο Emergency Surgery of the Hand και το 1949 ιδρύει την πρώτη κλινική για άκρα χείρα στο Goteborg της Σουηδίας. Θεωρείται έτσι, μέχρι και σήμερα, ο πατέρας της Χειρουργικής στην άκρα χείρα της Σουηδίας.
Μέσα σε αυτό το διάστημα, ο Stener αποφοιτά από την ιατρική και μαθητεύει δίπλα στον Moberg. Εμπνεόμενος από τον δάσκαλο του και βοηθώντας τον στην μελέτη των ρήξεων συνδέσμων του αντίχειρα, εκδίδει μαζί του το άρθρο “Injuries to the Ligaments of the Thumb and Fingers; Diagnosis, Treatment and Prognosis” το 1953.
Λίγα χρόνια μετά ο Stener θέλει να μελετήσει ο ίδιος τον τραυματισμό του ωλενίου συνδέσμου.
Παρακολουθεί με δικό του σύστημα ερευνητικής διαδικασίας 39 ασθενείς του, αλλά και πολλά πτωματικά δείγματα. Εκεί παρατηρεί πως σε κάποιες περιπτώσεις ο τραυματισμός γίνεται ιδιάζων. Το διαρρηγμένο τμήμα του συνδέσμου μπλέκεται επί τα εκτός της απονεύρωσης του προσαγωγού του αντίχειρα. Έτσι παγιδεύεται σε μία θέση ανάμεσα στον μύα και την κατάφυση του υπόλοιπου τμήματός του. Αυτό οδηγεί αυτόματα στην αδυναμία επούλωσης του συνδέσμου με συντηρητικά μέσα, κάτι που κάνει το χειρουργείο μονόδρομο.
Το 1962 μαζεύει τις γνώσεις και τα αποτελέσματα της έρευνάς του και τα δημοσιεύει στο Journal of Bone and Joint Surgery.
Διάγνωση-Απεικόνιση- Αντιμετώπιση
Η διάγνωση της συγκεκριμένης πάθησης απαιτεί όχι μόνο κλινική εξέταση, αλλά κυρίως απεικονιστικές μεθόδους. Σε μία μετα-ανάλυση που έγινε για τη διαγνωστική αξιοπιστία υπερήχου και μαγνητικής, φάνηκε πως είναι τα πιο αξιόπιστα μέσα για να επιβεβαιωθεί η διάγνωση, ενώ πρώτης γραμμής εξέταση αναδεικνύεται ο υπέρηχος, λόγω χαμηλού κόστους.
Η βλάβη Stener αντιμετωπίζεται κατεξοχήν χειρουργικά, με συνδεσμοπλαστική είτε με απλό ράμμα είτε με ράμμα συν άγκυρα. Πολλές φορές είναι αναγκαίο να προστεθεί και ιδιομόσχευμα από τον μακρό παλαμικό.